Al 35 jaar is voorzitter Tony Alleman (63) één van de drijvende krachten achter de Oxfam-Wereldwinkel Mariakerke. Samen met een team van meer dan zestig vrijwilligers ijvert hij elke dag voor een streepje zon in het boerenleven. Een gesprek over de blijvende noodzaak van fair trade.

In zijn jonge jaren zag Tony een tv-reportage die vanbinnen een vlammetje deed ontsteken. “Daarin vertelde muzikant Bob Geldof over hoe hij op een bepaald moment de hongersnood in Ethiopië ontdekte. Zijn verontwaardiging was groot. ‘Waarom weten wij dat niet en krijgt dat niet meer bekendheid’, vroeg hij zich af. En dus trok hij naar Ethiopië. Die reis gaf onder andere aanleiding tot de benefietconcerten Live Aid en Band Aid, waar ook zangers als Sting en Bono aan bijdroegen.

In die tijd gingen koffie en chocolade al vlot over de toonbank. Ook verkochten Wereldwinkels de felbegeerde T-shirts van Greenpeace, met opdrukken als ‘No Time To Waste’ of de ‘Save The Wales’. “Iedereen liep daarmee rond. Nu ik erop terugblik waren die T-shirts niet fair trade gemaakt. Toen waren we al blij dat er een ecologische bedrukking op stond.” (lacht)

Oxfam staat bekend voor zijn strijd naar een eerlijke Wereldhandel, met de focus op menswaardige inkomsten en aandacht voor ontwikkeling. “Het fairtradeprincipe houdt enkele belangrijke voorwaarden in. Zo moet je minstens de helft van hetgeen je aankoopt, vooraf betalen. Die prefinanciëring maakt een wereld van verschil voor de boeren. Daardoor moeten boeren geen lening nemen voor 200 of 300 dollar zaaigoed, zoals soms het geval is. Het bespaart hen de nodige kopzorgen, want ze kunnen hun kinderen naar school blijven sturen. Dankzij die voorwaarde van voorafbetaling worden de boeren vaak uit de grote armoede getrokken.”

Door de jaren heen vulden de rekken van de Wereldwinkels zich met een groeiend gamma. Van lokale biergeschenksets tot zonnelampen uit Zuid-Afrika. En zoveel meer. “Onze organisatie is zoveel mooie verhalen rijk. Zoals dat van een wijncoöperatie uit Lautaro, Chili. Oxfam liep er rond, proefde goeie wijn en stelde voor dat de boeren hun krachten zouden bundelen. Dankzij die samenwerking verbeterde de kwaliteit en verwierven ze in eigen land ook meer bekendheid.”

“De wijn die je in de Wereldwinkel koopt, is een meerwaarde”, zegt de voorzitter. “Elke keer als we een nieuwe wijn voorstellen, zijn de oenologen na een proeverij ofwel zeer overtuigd van de prijs-kwaliteit ofwel van de smaak pur sang. Vergelijk het met buitenlandse voetballers die geselecteerd worden voor de Belgische competitie. Als ze niet beter zijn dan de voetballers die we hier hebben rondlopen, breng je ze ook best niet hierheen. Wijnen, chocolade, koffie: Oxfam haalt alleen het beste uit het buitenland.”

Ook in eigen streek worden ambitieuze ideeën verwezenlijkt. Zo brachten de vrijwilligers van Oxfam Mariakerke een eigen ecologische en faire limonade op de markt. Sinds dit jaar staat de ‘Equita’-limonade in de rekken van hun Wereldwinkel. Tony: “Er was een vraag naar faire limonade in glazen retourflesjes. Daarom klopten we aan bij een kleine limonademaker van Oost-Vlaanderen. Samen kwamen we tot drie smaken: gember-limoen, tonic en mojito. In het voorjaar lanceerden we onze campagne maar helaas viel die net in de eerste coronagolf. Binnenkort zetten we Equita opnieuw in de kijker.”

In een consumptiemaatschappij waar ‘nu bestellen, morgen geleverd’ en bodemprijzen nog steeds de norm zijn, lijkt dat ideaal bereiken een werk van lange adem. “Je zit in het hart van het systeem te peuteren”, beseft Tony. “Bovendien zijn de tegenmachten met wie je te maken hebt, niet de eerste de beste. Daar verandering in brengen is een werk van enkele generaties. Priester Daens leefde niet meer toen de eerste vakbonden ontstonden. De eerste Suffragettes mochten het stemrecht van de vrouw niet meemaken. Dus nog even geduld.” (knipoogt)

Een (h)eerlijk Oxfamproduct of mooi geschenk van Oxfam Wereldwinkel Mariakerke (Brugsesteenweg 526, Gent), is één van onze hartelijke aanbevelingen voor het eindejaar.

Voor meer tips, neem een kijkje op onze website of bekijk onze eindejaarsgids van 2019.