Verander de wereld, begin bij de mode-industrie

Tijd voor een moderevolutie. Zo redeneerden de oprichters van Fashion Revolution na afloop van de dodelijkste ramp in de geschiedenis van de textielsector: de instorting van fabriekscomplex Rana Plaza. Komt die revolutie in een stroomversnelling door de coronacrisis of zijn we juist terug bij af? Dat vragen we aan Sarah Ditty, hoofd van de beleidsdienst van Fashion Revolution.

Fashion Revolution Week: sinds jaar en dag vindt het Fair Fashion Fest net tijdens die week plaats. Dat heeft deze editie niet mogen zijn, dankjewel corona, maar dat doet geen afbreuk aan het werk en de inzet van Fashion Revolution om de misstanden in de mode-industrie aan het licht te brengen.

Het is niet voor niks dat Fashion Revolution Week juist eind april plaatsvindt: op 24 april 2013 stortte in Bangladesh een fabriekscomplex in, met 1138 doden tot gevolg. Dit jaar eren we de slachtoffers van Rana Plaza en de fair fashion pioniers die ijveren voor een betere mode-industrie eind november in plaats van eind april. Dat doen we in gesprek met Sarah Ditty, hoofd van de beleidsdienst van Fashion Revolution.

Onwetendheid is dodelijk

‘Fashion Revolution is opgericht als antwoord op die ramp in Bangladesh’, vertelt Sarah in gesprek met Christophe Ramont, de bekendste Gentse Noord-Zuidambtenaar en gastheer van het Fair Fashion Fest. ‘De meeste slachtoffers van Rana Plaza waren jonge vrouwen daar die kleren maken voor jonge vrouwen hier die de kleren kopen. Dat moment hebben we aangegrepen, om de slachtoffers te eren en niet vergeten te laten worden.’

20190422-Fash Rev1

Christophe noemt de campagne een succes, aangezien veel mensen de ramp nog helemaal niet vergeten zijn. Hij vraagt zich af hoe Fashion Revolution concreet verandering afdwingt en wijst op de Fashion Transparency Index die elk jaar uitkomt. ‘Dat is een van de instrumenten die we in het leven geroepen hebben om grote merken onder druk te zetten’, zegt Sarah daarover. ‘Zo hopen we dat ze transparanter worden over waar ze produceren.’

Dat is nodig, weet Sarah, omdat veel labels die gevonden zijn tussen het puin in Bangladesh afkomstig zijn van merken die niet eens wisten dat hun kleding er gemaakt werd. ‘Die onwetendheid kost mensenlevens. Door onze rapporten hebben sommige merken de fabrieken waarmee ze werken online gepubliceerd. Daarmee gaan ngo’s en onderzoeksjournalisten aan de slag om hen op hun verantwoordelijkheid te wijzen. We zijn dus tevreden over de impact van onze rapporten, al is transparantie slechts een eerste stap in de richting van een meer duurzame keten.’

Kleine merken, grote impact

Christophe wijst op de analogie tussen merken die niet weten waar hun kleding juist geproduceerd wordt en consumenten in de winkelstraten die geen flauw benul hebben wat er kan mislopen in toeleveringsketens. ‘We moeten ons daar niet schuldig over voelen,’ vindt Christophe, ‘maar we moeten bewustzijn creëren en willen veranderen.’

Net daarom richt Fashion Revolution zich tot consumenten, licht Sarah toe. ‘We dragen allemaal bij tot de problemen in de mode-industrie. Iedereen heeft dus verantwoordelijkheid. Alleen hebben sommige actoren, zoals bedrijven die miljoenen omzet draaien, meer verantwoordelijkheid dan anderen.’

2020 Fashion Revolution Week 3

Gelukkig zijn er in Gent, en in steeds meer andere steden, ook fair fashion pioniers. In tegenstelling tot veel grote bedrijven staan zij wel uitvoerig stil bij de impact van hun toeleveringsketen en verbeteren ze de productie op ecologisch en sociaal vlak. ‘Het is een kleine stap, maar het is zo belangrijk dat ze gedreven zijn om beter te doen’, zegt Christophe daar zelf over.

‘De meeste modebedrijven zijn nu eenmaal kleine bedrijven’, vult Sarah aan. ‘Als er veel kleine merken verduurzamen, dan heeft dat alles samen ook een impact. Meer en meer van dat soort merken schieten als paddenstoelen uit de grond.’

Kruispunt door corona

Dit jaar is jammer genoeg niet zo’n makkelijk jaar geweest voor veel kleine merken, voegt Sarah daar meteen aan toe. Door de coronacrisis en de daarop volgende recessie zitten veel bedrijfjes in slechte papieren. ‘Zij niet alleen,’ pikt Christophe in, ‘want ook arbeiders hebben enorm geleden onder deze crisis.’

Veel grote merken hebben hun bestellingen in productielanden geannuleerd door de lockdown. Een vernietigende beslissing, noemt Sarah dat. ‘Veel bestellingen waren al gestikt. Die kleren staan gewoon te wachten om verscheept te worden.’

De gevolgen zijn immens. ‘Veel arbeiders zijn niet betaald of ontslagen. Wie wel nog aan de slag kon, kreeg vaak geen bescherming tegen het virus.’ Op dit moment staan we op een kruispunt en hebben we twee keuzes, destilleert Sarah daaruit. ‘Ofwel laten we dit moment al de vooruitgang die we tot nu toe gemaakt hebben compleet tenietdoen. Ofwel gebruiken we dit moment om het systeem volledig te veranderen.’

Volgens Sarah is het nu nog te vroeg om te weten welke kant het opgaat, al ziet ze wel enkele positieve ontwikkelingen. ‘Modeshows zijn niet aan de orde nu en ook in de toekomst misschien minder nodig’, hoopt Sarah. ‘Ook dat kan positieve verandering teweegbrengen, onder meer voor het milieu.’ Ook shoppen mensen online vaker bij andere merken dan de typische ketens in de winkelstraat. Ook zo krijgen alternatieven een boost, concludeert Sarah daaruit.

Steenrijke witte mannen vs. de wereld

Sarah Ditty FQT Intro

‘Mode heeft zoveel impact’, besluit de beleidsdirecteur van Fashion Revolution op het einde van haar gesprek met Christophe. ‘Doorheen de keten komt immens veel uitbuiting voor. Ook op vlak van milieu is het een van de meest vernietigende sectoren. De meeste modebedrijven zijn in handen van een handvol steenrijke witte mannen. Iedereen draagt bij aan deze sector doordat we kleren kopen en dragen. Stuk voor stuk hebben we dus een verantwoordelijkheid en de mogelijkheid om het beter te eisen. Als we deze industrie veranderen, dan veranderen we de wereld waarin we leven.’

Sarah Ditty was een van de vijf internationale gasten op het Fair Fashion Fest. Herbekijk het gesprek hier.

Sarah-Vandoorne

Sarah Vandoorne

Sinds fabriekscomplex Rana Plaza in Bangladesh instortte, volgt Sarah Vandoorne de tendensen en de teneur van de textielsector op de voet. In 2018 keerde ze terug naar Bangladesh. Ze koopt kleding enkel tweedehands of in (Gentse) fair fashion-winkels. Meer op ontketening.be.

Interessant artikel? Vertel het voort!