Blijf op de hoogte van de activiteiten, initiatieven en andere nieuwtjes van Gent Fair Trade.
[Persbericht van Fairtrade Belgium]
De Belgische consument hecht steeds meer belang aan een eerlijke verloning voor boeren. Hij vertrouwt op het Fairtradelabel (voorheen Max Havelaar) om hem te begeleiden in zijn ethische keuzes. Dat vertrouwen vertaalt zich ook in cijfers: vorig jaar nam het volume gecertificeerde producten toe met 26%. Ook de marktpenetratie was aanzienlijk hoger.
De positieve trend van voorgaande jaren zet zich dus onveranderlijk voort. Dit toont aan dat de vraag van de consument naar meer ethische producten blijft toenemen, maar ook dat industrie en supermarkten steeds meer eerlijke producten beschikbaar maken in de winkelrekken. Dat is ook het geval voor kleinere winkels en gespecialiseerde handelszaken, waar aanwezigheid en verkoop van Fairtrade producten in stijgende lijn gaan. Dit is vooral ook goed nieuws voor de producenten, want het volume op de markt en de impact op de kwaliteit van hun leven zijn nauw met elkaar verbonden.
Belgen besteden steeds meer aandacht aan de duurzaamheid van de producten die ze in hun winkelmand leggen. Ze willen weten waar een product van gemaakt is, en willen oorsprong en productieomstandigheden kennen. Uit een Accenture-onderzoek onder 35.000 mensen in 35 landen bleek dat 62 procent van mening is dat het vermogen van merken om ethische waarden en authenticiteit aan te tonen, een rechtstreekse invloed heeft op consumptiepatronen. De consument wil dus graag weten wat merken doen om hun toeleveringsketens duurzamer te maken.
Het Fairtradelabel, kwestie van vertrouwen
Recent onderzoek naar reputatie en geloofwaardigheid toont aan dat 93% van de Belgen die het zwart-blauw-groen logo van Fairtrade herkennen, het ook sterk vertrouwen. Het label laat hen toe om gemakkelijk te beslissen of een product op verantwoorde wijze is gemaakt.
Meer dan driekwart van de Belgen koopt gecertificeerde producten, en 70% van hen zou graag een groter assortiment zien. Belgen kiezen steeds meer voor Fairtrade, en ook de verscheidenheid aan eerlijke producten in hun winkelkar is toegenomen. Een onmiskenbaar teken van vertrouwen, dat jaar na jaar bevestigd wordt: in 10 jaar tijd is de ontwikkelingspremie die wordt gegenereerd door de verkoop van eerlijke producten op de Belgische markt verdrievoudigd.
In het brede assortiment blijven koffie, bananen en producten op basis van cacao (zoals chocolade) nog steeds de koplopers. Voor deze laatste categorie is het volume op de Belgische markt zelfs verdubbeld ten opzichte van 2017.
Betaal de prijs, zodat producenten een beter inkomen verdienen
Toch blijft de uitdaging enorm. Bijna één op vijf bananen was Fairtrade in 2018, maar koffie en chocolade halen nog steeds geen vijf procent marktaandeel. De progressiemarge is dus immens. Dat betekent ook dat het potentieel qua verbetering van levenskwaliteit van producenten belangrijk en reëel is: zelfs met een nog ontoereikende vraag naar Fairtrade in het Noorden, ondersteunt eerlijke handel positieve veranderingen en verbeterde levensomstandigheden voor een groot aantal mensen over de hele wereld.
“Als eerlijke handel een groter verschil wil kunnen maken in het leven van producenten, dan moet er een versnelling hoger geschakeld worden, en dan moet de vraag sterk gestimuleerd worden,” benadrukt Nicolas Lambert, directeur van Fairtrade Belgium. “Het is van groot belang dat we met z’n allen een tandje bijsteken, want vandaag kunnen producenten slechts een deel van hun oogst verkopen aan Fairtrade voorwaarden. De rest van de productie moet onder conventionele voorwaarden worden verkocht, zonder garantie op een minimumprijs en zonder aanvullende premie.”
De sterke mobilisatie van consumenten en hun streven naar meer transparantie en eerlijkheid alleen zijn niet voldoende. Er is ook nood aan een nog grotere betrokkenheid van merken, supermarkten en politiek.
Koffietelers en hun gemeenschappen in rouw
Want ondanks deze positieve marktontwikkelingen, leeft een groot deel van de gezinnen en arbeiders die ons voedsel produceert in armoede. Getuige daarvan zijn de recente noodkreten van heel wat koffieproducerende families. Ondanks de sterke ontwikkeling van de markt in Europa, waar het drankje zo gewaardeerd wordt, groeit de armoede onder de boeren.
Na een alweer dramatische prijsdaling op de markt riep het netwerk van Fairtrade producenten in Latijns-Amerika (CLAC) op 11 april de hele koffie-industrie op om overal ter wereld de Fairtradeprijzen toe te passen.
De meeste producenten staan machteloos toe te kijken naar de referentieprijzen die in New York worden vastgelegd. Tot amper een paar weken geleden werden koffiebonen nog verhandeld voor minder dan één dollar per pond, het laagste prijsniveau in meer dan 13 jaar. Deze prijs ligt ver onder de productiekosten en heeft zware gevolgen. Veel producenten in Midden-Amerika verlaten stilaan hun landbouwgronden om zich aan te sluiten bij één van de vele ‘migrantenkaravanen’ naar de Verenigde Staten.
Investeren in menselijke handelsrelaties
Duurzame ontwikkeling kan alleen succesvol zijn wanneer producenten een leefbaar inkomen verdienen. Zonder eerlijke prijzen worden alle andere inspanningen om de nefaste gevolgen van extreme armoede zoals gedwongen migratie, ontbossing, dwang- en kinderarbeid te voorkomen, teniet gedaan.
Alle inspanningen die gedaan worden om de gevolgen van extreme armoede te voorkomen – zoals gedwongen migratie, ontbossing, dwang- en kinderarbeid – zijn verloren moeite zonder eerlijke prijzen.
De meest efficiënte keuze is om te investeren in de mensen achter onze toeleveringsketens. Wanneer producenten kunnen rekenen op voldoende inkomen voor hun werk, hebben ze ook de mogelijkheid om te investeren in duurzame landbouwmethodes, en kunnen ze een solide basis leggen voor toekomstige generaties.
Fairtrade Belgium is als ngo onderdeel van de internationale Fairtrade beweging. Via het Fairtrade label willen we ervoor zorgen dat producenten in het Zuiden een eerlijk inkomen krijgen, zodat ze kunnen leven van hun werk en kunnen investeren in een duurzame toekomst. Daarvoor bouwen we bruggen: tussen consumenten, het maatschappelijke middenveld, de industrie én de producenten. We vergeten ook niet dat eerlijke handel een rol speelt in de globale uitdagingen van vandaag, zoals de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Tenslotte willen we mensen sensibiliseren voor het feit dat ze met één kleine actie – een Fairtrade product kopen – een verschil kunnen maken.
